غزل سخن بی غرض – فال حافظ

solalehsn 9 اردیبهشت 1400

0 90 خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان میبرد

غزل سخن بی غرض – فال حافظ

غزل شماره 484 دیوان حافظ در قالب غزلی عاشقانه خطاب به معشوق سروده شده اما شکایاتی را که شاعر از مقام و مرجعی حکومتی دارد بازگو می‌کند و در آخر یار را لایق بندگی جلال‌الدین تورانشاه وزیر شاه شجاع می‌خواند. حافظ می‌گوید ای محبوب، مگر اینکه هوس کنی، کناره بگیری و بر لب جویی بنشینی وگرنه هر آشوب که دیدی، از وجود خودت برمی‌خیزد.

فال حافظ با معنی و تعبیر کامل و تفسیر بیت به بیت غزل شماره 484 حافظ را در تحقیقستان بخوانید.

غزل سخن بی غرض – غزل تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی – غزل 484 حافظ

تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی

ور نه هر فتنه که بینی همه از خود بینی

به خدایی که تویی بنده بگزیده او

که بر این چاکر دیرینه کسی نگزینی

گر امانت به سلامت ببرم باکی نیست

بی دلی سهل بود گر نبود بی‌دینی

ادب و شرم تو را خسرو مه رویان کرد

آفرین بر تو که شایسته صد چندینی

عجب از لطف تو ای گل که نشستی با خار

ظاهرا مصلحت وقت در آن می‌بینی

صبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنم

عاشقان را نبود چاره به جز مسکینی

باد صبحی به هوایت ز گلستان برخاست

که تو خوشتر ز گل و تازه‌تر از نسرینی

شیشه بازی سرشکم نگری از چپ و راست

گر بر این منظر بینش نفسی بنشینی

سخنی بی‌غرض از بنده مخلص بشنو

ای که منظور بزرگان حقیقت بینی

نازنینی چو تو پاکیزه دل و پاک نهاد

بهتر آن است که با مردم بد ننشینی

سیل این اشک روان صبر و دل حافظ برد

بلغ الطاقه یا مقله عینی بینی

تو بدین نازکی و سرکشی ای شمع چگل

لایق بندگی خواجه جلال الدینی

غزل شماره 484 حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی

نتیجه تفال غزل شماره 484 حافظ :

1- نزد مردم مقام و مرتبه والا داری و محبوب قلب آنها هستی و این به سبب اخلاق خوش و حسن ادب توست. مراقب خودت باش، دل به هوا و هوس زودگذر دنیا مبند که جز پشیمانی چیزی عاید تو نخواهد شد. گاهی به‌نظر می‌رسد در هنگام بروز مشکلات، صبر و شکیبایی نداری که تغییر این اخلاق به دست خودت است. باید بار امانت الهی را که خداوند در روز ازل بر دوش تو نهاده، حفظ کنی و در این راه از اینکه قید دل خویش را بزنی نهراسی.

2- قدر خود و ارزش‌های خودت را بدان. تو نهاد و گوهری نیکو داری؛ در انتخاب دوست دقت کن و با افراد ناباب و بدذات همنشینی مکن تا گمراه نشوی. هر فردی در هر جایگاهی که باشد از پند و اندرز افراد خیرخواه بی‌نیاز نیست. در کارهایت دقیق و منضبط باش و نقاط ضعفت را بشناس و در برطرف کردن آنها کوشش کن.

معنی و تفسیر غزل شماره 484 حافظ – معنی غزل تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی

بیت اول

تو مگر بر لب آبی به هوس بنشینی
ور نه هر فتنه که بینی همه از خود بینی

مگر اینکه تو به خواسته خودت، کنار جوی آبی بنشینی وگرنه تمام فتنه‌هایی که مشاهده می‌کنی برپا شده است، بایستی به پای قامت بلند شده خود بگذاری.

✦✦✦✦

بیت دوم

به خدایی که تویی بنده بگزیده او
که بر این چاکر دیرینه کسی نگزینی

تو را به خداوندی که تو بنده ممتاز و منتخب او هستی سوگند می‌دهم که کس دیگری را به جای این غلام قدیمی خود انتخاب نکنی.

✦✦✦✦

بیت سوم

گر امانت به سلامت ببرم باکی نیست
بی‌دلی سهل بود گر نبود بی‌دینی

اگر امانت الهی و آنچه را که به عهده گرفته‌ام به درستی به پایان ببرم بیمی به خود راه نمی‌دهم؛ هرگاه پای بی‌دینی و نقض عهد اولیه در میان نیاید، بی‌دلی و دلدادگی قابل تحمل است.

✦✦✦✦

بیت چهارم

ادب و شرم تو را خسرو مهرویان کرد
آفرین بر تو که شایسته صد چندینی

شرم و ادب تو سبب شد در میان زیبارویان به سروری و شاهی برگزیده شوی؛ آفرین بر تو که استحقاق صد چندین مقام و منزلتی را داری.

✦✦✦✦

بیت پنجم

عجب از لطف تو‌ ای گل که نشستی با خار
ظاهراً مصلحت وقت در آن می‌بینی

از نرمی و صفا و طراوت تو‌ ای گل در شگفتم که چرا با خار همنشین و مصاحب شده‌ای؟ به نظر می‌رسد که مصلحت زمان را در همنشینی با خار تشخیص داده‌ای.

✦✦✦✦

بیت ششم

صبر بر جور رقیبت چه کنم گر نکنم
عاشقان را نبود چاره به‌جز مسکینی

اگر بر جور و ستمی که دربان و مراقب تو روا می‌دارد صبر نکنم چه کار دیگری از دستم ساخته است؟ عاشقان چاره‌ای غیر از درماندگی و بیچارگی ندارند.