غزل دایره مینا – فال حافظ

غزل دایره مینا – فال حافظ

غزل شماره 493 دیوان حافظ هنگامی که بازگشت شاه شجاع به شیراز و تصمیم به مبارزه و درگیری با شاه محمود مسلّم شده بود سروده شده است. حافظ می‌گوید ای پادشاه زیبارویان از غصه تنها بودن نزد تو شکایت می‌کنم، بدون تو دلم دارد از دست می‌رود، دیگر موقع آن رسیده که به دیار برگردی. گل همیشه تازه نیست، اکنون که قدرت داری، ضعیفان را دریاب.

فال حافظ با معنی و تعبیر کامل و تفسیر بیت به بیت غزل شماره 493 حافظ را در تحقیقستان بخوانید.

غزل دایره مینا – غزل ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی – غزل 493 حافظ

ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی

دل بی تو به جان آمد وقت است که بازآیی

دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند

دریاب ضعیفان را در وقت توانایی

دیشب گله زلفش با باد همی‌کردم

گفتا غلطی بگذر زین فکرت سودایی

صد باد صبا این جا با سلسله می‌رقصند

این است حریف ای دل تا باد نپیمایی

مشتاقی و مهجوری دور از تو چنانم کرد

کز دست بخواهد شد پایاب شکیبایی

یا رب به که شاید گفت این نکته که در عالم

رخساره به کس ننمود آن شاهد هرجایی

ساقی چمن گل را بی روی تو رنگی نیست

شمشاد خرامان کن تا باغ بیارایی

ای درد توام درمان در بستر ناکامی

و ای یاد توام مونس در گوشه تنهایی

در دایره قسمت ما نقطه تسلیمیم

لطف آن چه تو اندیشی حکم آن چه تو فرمایی

فکر خود و رای خود در عالم رندی نیست

کفر است در این مذهب خودبینی و خودرایی

زین دایره مینا خونین جگرم می ده

تا حل کنم این مشکل در ساغر مینایی

حافظ شب هجران شد بوی خوش وصل آمد

شادیت مبارک باد ای عاشق شیدایی

غزل شماره 493 حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی

نتیجه تفال غزل شماره 493 حافظ :

1- دوستی بسیار بزرگ‌منش و نیکوخصال داری که مدت‌هاست او را ندیده‌ای، اکنون تنها و منتظر هستی؛ بهتر است برای او پیامی بفرستی.هرچند خون در جگر داری، اندکی صبر کن، به زودی مژده وصل و خبری بسیار خوش به تو می‌رسد که مبارکت باشد.

2- در زمان توانمندی به مستمندان کمک نما. سعی کن تکبر و غرور بی‌جا را از خودت دور کنی. آنچه باعث شکست و ناکامی تو می‌شود بی‌فکری و غرور است. از افکار بیهوده دست بردار.

3- به آنچه قسمت و نصیب تو است راضی باش و به آنچه که داری قناعت کن. لازم نیست که بلندپروازی کنی؛ اگر واقع‌بین و دقیق باشی به آرزوهای خود می‌رسی. 

معنی و تفسیر غزل شماره 493 حافظ – معنی غزل ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی

بیت اول‌

ای پادشه خوبان داد از غم تنهایی
دل بی تو به جان آمد وقت است که بازآیی‌

ای سرور زیبارویان، از دست اندوه جدایی تو فریاد و شکایت دارم. دل از دوری تو جانش به لب رسید، وقت آن رسیده که بازگردی.

✦✦✦✦

بیت دوم

دایم گل این بستان شاداب نمی‌ماند
دریاب ضعیفان را در وقت توانایی

همواره گل بوستان زندگی‌ تر و تازه نمی‌ماند، هنگام توانایی به فریاد بینوایان برس.

✦✦✦✦

بیت سوم

دیشب گله زلفش با باد همی‌کردم
گفتا غلطی بگذر زین فکرت سودایی

دیشب با باد صبا از دست گیسوی یار گلایه می‌کردم، گفت: اشتباه می‌کنی، از این اندیشه جنون‌آمیز درگذر… ادامه در بیت بعد

✦✦✦✦

بیت چهارم

صد باد صبا این جا با سلسله می‌رقصند
این است حریف‌ ای دل تا باد نپیمایی

چرا که اینجا یعنی در زلف او صد باد صبا با پای در زنجیر به رقص و پایکوبی مشغولند، حریف و همدم زلف او، این چنین باید باشد؛ باشد که دیگر حرف و کار بیهوده از تو سر نزند.

✦✦✦✦

بیت پنجم

مشتاقی و مهجوری دور از تو چنانم کرد
کز دست بخواهد شد پایاب شکیبایی

دور از جان تو، آرزومندی و دوری کاری به سرم آورده که صبر و تحمل مرا از کفم ربوده است.

✦✦✦✦

بیت ششم

یا رب به که شاید گفت این نکته که در عالم
رخساره به کس ننمود آن شاهد هرجایی

خدایا، این نکته لطیف را با چه کسی می‌توان در میان نهاد که آن معشوق همگان، روی خود را به کسی نشان نداد.

✦✦✦✦

بیت هفتم

ساقی چمن گل را بی روی تو رنگی نیست
شمشاد خرامان کن تا باغ بیارایی‌

ای ساقی، گلزار پر از گل سرخ را بدون رخسار تو، رنگ و بویی نیست؛ با اندام مانند شمشاد خود بخرام تا باغ را آرایش دهی.

✦✦✦✦

بیت هشتم‌

ای درد توام درمان در بستر ناکامی
و‌ای یاد توام مونس در گوشه تنهایی‌

ای آنکه درد عشق تو سبب درمان من که در بستر ناکامی افتاده‌ام و یاد تو هم‌نفس من در کنج عزلت است.

✦✦✦✦

بیت نهم

در دایره قسمت ما نقطه تسلیمیم
لطف آن چه تو اندیشی حکم آن چه تو فرمایی

ما مانند نقطه مرکز دایره سرنوشت بی‌حرکت و تسلیم هستیم، آنچه تو درباره ما بیندیشی عین مهربانی بوده و اجرای آنچه تو بگویی بر ما واجب است.

✦✦✦✦

بیت دهم

فکر خود و رای خود در عالم رندی نیست
کفر است در این مذهب خودبینی و خودرایی

در عالم رندی و آزادگی، طبق خواسته و اراده خود عمل کردن جایز نیست. در مذهب رندان، خودبینی و خودکامگی، خلاف و ناسپاسی است.

✦✦✦✦

بیت یازدهم

زین دایره مینا خونین جگرم می‌ ده
تا حل کنم این مشکل در ساغر مینایی

از این آسمان منحنی آبی رنگ دلم خون است.‌ ای ساقی، شراب بیاور تا این مشکل خود را به کمک جام شیشه‌ای شراب حل کنم.

✦✦✦✦

بیت دوازدهم

حافظ شب هجران شد بوی خوش وصل آمد
شادیت مبارک باد‌ ای عاشق شیدایی‌

ای حافظ، شب فراق سپری شد و نسیم خوش وصل وزیدن گرفت.‌ ای عاشق بی‌دل و شیفته، این شادی بر تو مبارک باشد.