روزه داری در چه روزهایی حرام است
روزه گرفتن در عید قربان و عید فطر حرام است و همینطور روزی که انسان شک کند که آخر شعبان است یا اول ماه رمضان که اگر با نیت اول رمضان گرفته باشد, حرام است در این مقاله روزهایی که روزه گرفتن در آنها نهی شده یا مکروه است هم ذکر شده است.
روزه گرفتن در چه روزهایی مکروه است و نهی شده است؟
۱- عید رمضان و قربان
از ابوعبید مولای ابن أزهر روایت است: (شهدت العید مع عمر بن الخطاب(رض) فقال: هذان یومان نهی رسول الله(صلی الله علیه وسلم) عن صیامهما: یوم فطرکم من صیامکم، و الیوم الآخر تأکلون فیه من نسککم) [۱] «در روز عید با عمر بن خطاب(رض) بودم گفت: پیامبر(صلی الله علیه وسلم) از روزه گرفتن در این دو روز نهی فرموده است، اولین روز بعد از ماه رمضان (عید فطر) و روزی که از قربانی هایتان می خورید (عید قربان).
۲- أیام التشریق(*)
از ابومره مولای أم هانی روایت است: (أنه دخل مع عبدالله بن عمرو علی أبیه عمرو بن العاص، فقرب إلیهما طعاما فقال: کل. فقال: إنی صائم، فقال عمرو: کل، فهذه الأیام التی کان رسول الله(صلی الله علیه وسلم) یأمرنا بإفطارها، و ینهانا عن صیامها، قال مالک: و هی أیام التشریق)[۲] «با عبدالله بن عمرو نزد پدرش عمرو بن عاص رفتیم، غذایی جلو ما گذاشت و گفت: بخورید، (عبدالله) گفت من روزه هستم، عمرو گفت، بخورید، اینها روزهایی است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) به ما امر می کرد که روزه نگیریم و از روزه گرفتن ما را نهی می کرد. امام مالک گفته است: منظور از این روزها ایام التشریق است».
از عایشه و ابن عمر(رض) روایت است: (لم یرخص فی أیام التشریق أن یصمن إلا لمن لم یجد الهدی)[۳] «در ایام التشریق اجازه روزه گرفتن داده نشده است مگر برای کسی که (هنگام ادای فریضه حج) چیزی را برای قربانی کردن (هدی) بدست نیاورد».
۳- روزه گرفتن جمعه به تنهایی
از ابوهریره(رض) روایت است: از پیامبر(صلی الله علیه وسلم) شنیدم که می فرمود: (لایصوم أحدکم یوم الجمعهٔ إلا یوما قبله أو بعده)[۴] «هیچ کدام از شما روز جمعه روزه نگیرد مگر اینکه روز قبل یا بعد از آن نیز روزه بگیرد».
۴- روزه گرفتن شنبه به تنهایی
از عبدالله بن بسر سلمی از خواهرش صماء روایت است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فرمود: (لاتصوموا یوم السبت إلا فیما افترض علیکم، و إن لم یجد أحدکم إلا لحاء عنبهٔ، أو عود شجرهٔ فلیمضغه)[۵] «روز شنبه را به تنهایی روزه نگیرید مگر روزه ای که بر شما فرض باشد، و اگر بجز پوست انگور یا شاخه درخت چیز دیگری نیافتید، آن را بجوید تا آن روز روزه نباشید».
۵- نیمه دوم شعبان برای کسی که به روزه گرفتن آن عادت ندارد
از ابوهریره روایت است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فرمود: (إذا انتصف شعبان فلا تصوموا)[۶] «وقتی نصف شعبان فرا رسید روزه نگیرید».
همچنین از ابوهریره روایت است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فرمود: (لایتقدمن أحدکم رمضان بصوم یوم أو یومین، إلا أن یکون رجل کان یصوم صومه فلیصم ذلک الیوم)[۷] «هیچ کدام از شما یک یا دو روز قبل از رمضان روزه نگیرد مگر اینکه به روزه گرفتن در آن روز عادت داشته باشد که در این صورت می تواند آن روز را روزه بگیرد».
۶- یوم الشک
از عمار بن یاسر روایت است که گفت: (من صام الیوم الذی شک فیه فقد عصی أبا القاسم(صلی الله علیه وسلم))[۸]. «کسی که یوم الشک را روزه بگیرد با پیامبر(صلی الله علیه وسلم) مخالفت کرده است».
۷- روزه تمام سال اگرچه در ایام نهی شده روزه نگیرد
از عبدالله بن عمرو(رض) روایت است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) به من فرمود: (یا عبدالله بن عمرو! إنک لتصوم الدهر و تقوم اللیل، و إنک إذا فعلت ذلک هجمت له العین و نهکت لاصام من صام الأبد)[۹] «ای عبدالله بن عمرو! تو تمام سال را روزه می گیری و تهجد می کنی!، اگر این کار را انجام دهی، چشمانت به کاسه سر فرو می روند و گود می شوند و سخت بیمار می شوی، روزه کسی که تمام سال را روزه باشد صحیح نیست».
از ابوقتاده روایت است که مردی نزد پیامبر(صلی الله علیه وسلم) آمد و گفت: (یا رسول الله کیف تصوم؟ فغضب رسول اله(صلی الله علیه وسلم) من قوله، فلما رأی ذلک عمر قال: رضینا بالله ربا، و بالإسلام دینا، و بمحمد نبیا، نعوذ بالله من غضب الله، و من غضب رسوله، فلم یزل عمر یرددها، حتی سکن غضب رسول الله(صلی الله علیه وسلم)، فقال یا رسول الله، کیف بمن یصوم الدهر کله؟ قال: لاصام و لاأفطر)[۱۰] »ای رسول خدا! چگونه روزه می گیری؟ پیامبر(صلی الله علیه وسلم) از گفته ی او عصبانی شد. وقتی عمر این حال را دید گفت: خدا را پروردگار خود، و اسلام را دین خود، و محمد را پیامبر خود برگزیدیم، به خدا پناه می بریم از غضب خدا و از عصبانیت رسول او. عمر همواره این جملات را تکرار می کرد تا عصبانیت پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فروکش کرد. گفت: ای رسول خدا کسی که تمام سال را روزه می گیرد چطور است؟ پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فرمود: نه روزه گرفته و نه افطار کرده است».(*)
نهی و ممانعت زن از گرفتن روزه نفل زمانیکه شوهرش در خانه است مگر با اجازه او
از ابوهریره(رض) روایت است که پیامبر(صلی الله علیه وسلم) فرمود: (لاتصم المرأهٔ و بعلها شاهد إلا بإذنه)[۱۱] «زن زمانیکه همسرش (در خانه) حضور دارد روزه نگیردمگر به اجازه او».
روزه گرفتن در چه روزهایی مکروه است؟
فقط یکشنبه را روزه گرفتن یا روز عاشورا بدون تاسوعا، روز نوروز، روزه نفلی زن بدون اجازه شوهر همه اینها مکروه هستند.
گردآوری توسط: تحقیقستان
