کاربرد و خطرهای آزبست
درباره کاربردهای آزبست، خطرهای آن و راه های جلوگیری یا کاهش خطرها اطلاعات جمع آوری و نتیجه را به صورت پرده نگار به کلاس گزارش کنید. آزبست نام گروهی از ترکیب‌های معدنی منیزیم و سیلیسیوم است که اغلب در طبیعت به صورت الیاف معدنی و سنگ یافت می‌شود. این مواد به خاطر مقاومت زیادی که در برابر گرما و آتش دارند به عنوان مواد نسوز بکار می‌روند.
کاربرد آزبست
هم اکنون در صنعت، از آزبست برای مصارف زیر استفاده می‌شود:
۱- عامل افزایش مقاومت سیمان در لوله‌های سیمانی و قطعات پوششی سقفی.
۲- عامل افزایش دهنده نقطه اشتعال در منسوجات و محصولات کاغذی.
۳- عامل افزایش مقاوت لنت‌های ترمز و کلاچ در برابر سایش.
خطرات تماس با آزبست :
تماس با آزبست چه مستقیم و غیر مستقیم، منجر به بیماریهای زیر می شود :
۱) آزبستوزیس :
ترشح ماده پروتئینی اطراف الیاف ظریف آزبست، به شش ها وارد شده و به تدریج با افزوده شدن به آن، جدار داخلی شش ها را سخت و فیبروز کرده و به همان نسبت از حجم شش ها کاهش می دهد.
از عوارض این بیماری، می توان به تنگی نفس در حال پیشروی، درد در ناحیه دستگاه تنفسی،
خس خس در هنگام تنفس، سرفه های خشک و ریز ، متورم شدن انتهای انگشتان، بی اشتهایی و کاهش وزن اشاره کرد.
۲) سرطان ریه :
شیوع این بیماری در افرادی که به آزبستوزیس مبتلا هستند، بسیار بالاست و نه تنها طول مدت کار، بلکه اولین تماس با پنبه نسوز اهمیت ویژه ای در ابتلا به سرطان دارد.
زیرا با ورود این الیاف به ریه، اثرات بیماری زایی آغاز می شود. همچنین عواملی مثل موقعیت اجتماعی و اقتصادی، نحوه زندگی، محل وقوع، مسکن کارگر و استعمال دخانیات، در تشدید بیماری مؤثر است.
۳) مزوتلیوما :
در این بیماری تومورهای سفید رنگی در اطراف ریه ها تشکیل می شود که به تدریج رشد نموده و با فشار به دیواره ریه ها از گنجایش آن می کاهد.
راه های جلوگیری و کاهش خطرات آزبست :
در مجموع برای مقابله با آزبست می توان اقدامات زیر را انجام داد:
الف ) جانشینی ماده ای با خطر کمتر از جمله : پشم شیشه و مواد پلیمتری در عایق سازی حرارتی و… .
ب ) اقدامات تعدیل کننده و کنترل کننده مانند : مرطوب سازی مواد دارای آزبست هنگام بریدن، سوراخ کردن، تراشیدن و… .
ج ) هدایت گرد و غبار و الیاف حاصله با استفاده از هواکش های نصب شده روی ماشین و انتقال گرد و غبار با تعبیه هود و لوله های هدایت کننده به مخازن بسته.
د ) تهیه و استفاده از وسایل حفاظت فردی مثل : ماسک دارای فیلتر بازدارنده و ماسک های وابسته به دستگاه تنفسی.
